Ouderdom en de grillen van het leven ontnemen ons soms het vermogen om onze persoonlijke en financiële zaken te beheren. Om met deze eventualiteiten om te gaan, biedt de Belgische wet een waardevol instrument: het mandaat tot buitengerechtelijke bescherming. Dit artikel legt in detail uit wat dit mandaat is, wat de voordelen ervan zijn en hoe het kan worden opgezet.

‍

Wat is het mandaat tot buitengerechtelijke bescherming?‍

Het mandaat tot buitengerechtelijke bescherming is een wettelijke regeling waarbij een persoon, die mandataris wordt genoemd, van tevoren één of meer vertrouwenspersonen, die gemandateerden worden genoemd, aanwijst om zijn of haar persoonlijke zaken en/of eigendommen te beheren, mocht hij of zij zijn of haar mentale of fysieke capaciteiten verliezen.In tegenstelling tot andere vormen van wettelijke bescherming is dit mandaat preventief en vrijwillig bedoeld en biedt het een grote flexibiliteit in de manier waarop het wordt opgesteld en uitgevoerd. Hoewel het raadzaam is om het mandaat bij een notaris op te stellen, kan het ook privé of door een advocaat worden opgesteld, die het vervolgens registreert in het centrale register van mandaatcontracten.

Waarom kiezen voor een buitengerechtelijke beschermingsmandaat?
  1. Anticipatie en autonomie: Het mandaat stelt de mandataris in staat om zijn of haar behoeften te voorzien en de mensen te kiezen die zijn of haar belangen zullen behartigen, terwijl de grenzen van hun macht worden bepaald.
  2. Vermijden van gerechtelijke voogdij: Door hun vertegenwoordigers aan te duiden, vermijden mandatarissen dat een rechter een persoon aanwijst zonder dat de beslissing genomen is door de mandaatgever of door familieberaad buiten een noodsituatie. De wet moedigt de benoeming van een familiale bewindvoerder aan, maar rechters kunnen de voorkeur geven aan een professionele bewindvoerder: advocaat, financieel expert, boekhouder, notaris, voor complexe activa. 
  3. Zekerheid en gemoedsrust: Met een opgesteld plan kunnen de mandataris en zijn familie de toekomst met meer gemoedsrust tegemoet zien, wetende dat zijn zaken zullen worden beheerd volgens zijn wensen.

‍

Hoe zet je een mandaat voor buitengerechtelijke bescherming op?
  1. Keuze van vertegenwoordigers: De opdrachtgever moet een of meer betrouwbare personen kiezen om zijn vertegenwoordigers te worden. Dit kunnen familieleden, goede vrienden of zelfs professionals zijn. 
  2. Vorm en inhoud: Het mandaat kan privé of voor een notaris worden opgesteld. Een notaris is echter aan te raden om de geldigheid en effectiviteit van het document te garanderen.
  3. Bevoegdheden vastleggen: De lastgever moet aangeven welke bevoegdheden hij of zij wil delegeren en aan wie: beheer van financiën, medische beslissingen, verkoop van eigendom, enz. Het is ook mogelijk om voorwaarden, beperkingen of precieze instructies op te geven. In dit opzicht zal de notaris van onschatbare waarde zijn voor de volmachtgever.
  4. Activering van het mandaat : Het mandaat treedt pas in werking wanneer de mandataris niet in staat is om zijn of haar zaken te beheren. Deze onbekwaamheid moet worden vastgesteld door een arts.

‍

Praktische en juridische aspecten
  1. Intrekking en wijziging: Zolang de mandaatgever wilsbekwaam is, kan hij of zij het mandaat op elk moment intrekken of wijzigen.
  2. Controle en toezicht: Om misbruik te voorkomen, kunnen controlemechanismen in het mandaat worden opgenomen, zoals het aanstellen van een controleur of het vragen van regelmatige rapporten.
  3. Einde van het mandaat : Het mandaat eindigt ofwel bij het overlijden van de lastgever, als hij of zij weer wilsbekwaam wordt, of door een gerechtelijk bevel in geval van misbruik.

‍

Casestudy

Neem het voorbeeld van mevrouw Dupont, een vrouw van in de zeventig die haar dochter tot mandataris benoemde. Dankzij dit mandaat kon haar dochter, toen mevrouw Dupont cognitieve problemen begon te krijgen, onmiddellijk de bankrekeningen beheren en ervoor zorgen dat de medische zorg passend was, zonder tussenkomst van een rechter.

‍

Conclusie

Het mandaat van buitengerechtelijke bescherming is een flexibele en vooruitziende oplossing voor diegenen die ervoor willen zorgen dat hun zaken worden beheerd in overeenstemming met hun wensen in geval van toekomstige onbekwaamheid. Het biedt niet alleen doeltreffende juridische bescherming, maar ook gemoedsrust voor de mandataris en zijn of haar dierbaren.Door te anticiperen op deze moeilijke momenten, kunnen we ons concentreren op wat het belangrijkst is: met een gerust hart genieten van de huidige tijd. Het is raadzaam om een notaris te raadplegen om dit mandaat op een nauwkeurige en veilige manier op te stellen, zodat de best mogelijke bescherming voor de toekomst wordt gegarandeerd.