AEAPP-rapport: Stabiliteit en waakzaamheid tegenover financiële risico's

De Europese Autoriteit voor Verzekeringen en Beroepspensioenen (AEAPP) heeft haar financiële stabiliteitsrapport van december 2024 gepubliceerd. Dit document analyseert de risico’s en kwetsbaarheden waarmee Europese verzekeraars en beroepspensioenfondsen worden geconfronteerd in een wereldwijd onzekere context. Hier zijn de belangrijkste inzichten.

Een onzekere economische context

Hoewel de inflatie daalt en bijna het doel van 2% van de Europese Centrale Bank bereikt is, blijven de economische groeivooruitzichten zorgwekkend. De recente verlaging van de rente heeft enige verlichting gebracht, maar geopolitieke spanningen zorgen nog steeds voor een onvoorspelbare economische omgeving, wat het financiële systeem kwetsbaar maakt voor onverwachte schokken.

Bevestigde financiële veerkracht

Europese verzekeraars en pensioenfondsen hebben aangetoond over voldoende financiële buffers te beschikken om economische schokken op te vangen.

  • Verzekeraars:
    Europese levensverzekeraars hebben een mediane solvabiliteitsratio van 239,2% (tweede kwartaal 2024), terwijl schadeverzekeraars 212,6% halen. Dit ligt ruim boven het vereiste minimum van 100%.
  • Pensioenfondsen:
    Beroepspensioenfondsen, met name de regelingen met vaste uitkeringen, hebben hun dekkingsgraad verbeterd. Deze steeg van 119,8% begin 2024 naar 120,6% in het tweede kwartaal.

Wat is een regeling met vaste uitkeringen?

Een regeling met vaste uitkeringen garandeert deelnemers een vooraf bepaald pensioenbedrag. Dit wordt berekend op basis van een formule die vaak het gemiddelde of laatste salaris en het aantal dienstjaren omvat.

In tegenstelling tot regelingen met vastgelegde bijdragen, waarbij de uitkering afhangt van de beleggingsprestaties, biedt deze regeling meer zekerheid. Ze is echter ook duurder voor werkgevers, wat de afname van dit soort regelingen verklaart.

Drie belangrijke trends uitgelicht

  1. Druk op de vastgoedmarkt
    • De pandemie en de opkomst van thuiswerken hebben de bezettingsgraad van kantoren verlaagd.
    • Inflatie en eerdere renteverhogingen hebben de betaalbaarheid van vastgoed verminderd.
    • Ongeveer 10% van de activa van verzekeraars en pensioenfondsen is in vastgoed belegd. Ondanks deze uitdagingen blijft de impact van een mogelijke daling van vastgoedprijzen op hun financiële stabiliteit beperkt.

  1. Kapitaalintensieve herverzekering
    • Herverzekering met een hoge kapitaalintensiteit stelt verzekeraars in staat financiële risico’s over te dragen en hun solvabiliteitsratio's te verbeteren.
    • Dit brengt echter extra risico’s met zich mee, zoals krediet- en operationele risico's, vooral gezien de concentratie van deze activiteiten bij enkele spelers in offshore-jurisdicties.
  2. Europees kader voor systemische risicoanalyse
    • De AEAPP benadrukt een groeiende onderlinge verbondenheid tussen financiële actoren, mede door de toename van kredietrisico-derivaten.
    • Nieuwe risico’s zoals cyberaanvallen en klimaatverandering worden steeds belangrijker.

Ondanks de geopolitieke en economische onzekerheden blijven Europese verzekeraars en beroepspensioenfondsen goed gepositioneerd om in een uitdagende omgeving te opereren. Toch is voortdurende waakzaamheid noodzakelijk om in te spelen op snelle marktveranderingen en opkomende risico’s. Het rapport van de AEAPP biedt een waardevol referentiepunt voor financiële actoren en toezichthouders.