België heeft geschiedenis geschreven op het vlak van sociale hervormingen. Sinds 1 december 2024 kunnen sekswerkers een arbeidscontract krijgen, waarmee zij toegang krijgen tot een sociaal beschermingssysteem dat voorheen onbereikbaar was. Deze baanbrekende maatregel, uniek in Europa, plaatst België in een voortrekkersrol en biedt een nieuw kader voor het erkennen van de rechten van mensen in vaak gemarginaliseerde sectoren.
Tot nu toe opereerden sekswerkers in een juridische grijze zone: hun activiteiten werden getolereerd maar niet erkend. De nieuwe wetgeving brengt hier een radicale verandering in door hen dezelfde fundamentele rechten te verlenen dan elke andere werknemer: toegang tot sociale zekerheid, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en de vrijheid om diensten te weigeren. Het erkent hun professionele waardigheid en biedt hen een volledige sociale bescherming.
Door hun integratie in het sociale zekerheidsstelsel krijgen sekswerkers nu toegang tot veel veiliger pensioenvooruitzichten, zowel voor werknemers als voor zelfstandigen.
Voor werknemers geldt dat elke werkperiode telt als opbouw van pensioenrechten, volgens dezelfde regels als in andere beroepen. De bijdragen worden berekend op basis van het aangegeven loon, waardoor het pensioen wordt berekend volgens het algemeen geldende
systeem. Experts raden sterk aan om deel te nemen aan een groepsverzekering, waarbij een bijdrage van minimaal 3% van het bruto-inkomen wordt aanbevolen, met een ideaal percentage van 5 tot 6%.
Zelfstandigen, die historisch gezien vaak genoegen moesten nemen met lagere pensioenen – gemiddeld 900 euro volgens Securex – krijgen nu toegang tot meerdere aanvullende pensioenopties.
Zelfstandige sekswerkers hebben drie belangrijke opties:
Beschikbaar voor zowel hoofd- als bijberoepers, met bijdragen tot 8,17% van het netto belastbaar inkomen, tot een maximum van 3.965,77 euro in 2024. Een sociale versie van het VAPZ maakt bijdragen tot 9,4% mogelijk.
Speciaal voor sekswerkers met een eigen vennootschap, waarmee pensioenopbouw via de onderneming mogelijk wordt met aanzienlijke fiscale voordelen.
Een aanvullende optie voor wie het maximum van het VAPZ heeft bereikt, met een belastingvermindering van 30%.
Naast pensioenopbouw bieden deze regelingen vaak essentiële dekkingen, zoals bescherming bij arbeidsongeschiktheid, invaliditeitsuitkeringen en financiële ondersteuning bij overlijden.
Ondanks deze belangrijke vooruitgang blijven er obstakels:
- De effectieve toepassing van de wet in de praktijk.
- De inclusie van sekswerkers zonder verblijfsvergunning.
- De noodzaak om zowel sekswerkers als werkgevers te informeren over de nieuwe pensioenmechanismen.
België introduceert een innovatief sociaal model dat de professionele waardigheid van sekswerkers erkent. Deze hervorming is niet alleen een symbolische erkenning, maar biedt een solide basis voor sociale bescherming en professionele vooruitzichten.
Dit is een krachtig signaal dat andere landen kan inspireren om de sociale bescherming van gemarginaliseerde beroepen opnieuw te overwegen. De weg is nog lang, maar een belangrijke stap naar meer inclusiviteit en respect is gezet.